Stres Yönetimi
Karantina, dersler, sınavlar derken stresli bir dönemden geçiyoruz birçoğumuz. Ben de yazı yazmaya kısa bir ara verdikten sonra elimde kalem, kağıdımla geri döndüm... Ee bir de bu stresli, kaygılı dönemde sinirler ve kaygılar en üst düzeydedir. Sizi tam olarak bilemem ama benim için biraz öyleydi. Psikolojisi iyi olan varsa helal olsun, ne denir ki başka :D
Pandemi sürecinin başlarından itibaren online danışmanlık da yapan psikologların, bu sürecin sonunda kapısında uzun sıralar daha fazla olacaktır eminim :D
Hayatımızın her anında var olan stresi ortadan kaldıramayız fakat kontrol altına alabiliriz. O zaman stresi kontrol altına almak için stres yönetimini öğrenmeye ne dersiniz?
Stres; kişide kaygı, huzursuzluk, üzüntü ve korku gibi durumların ortaya çıkmasıyla meydana gelir. Hayatın ayrılmaz bir parçası olan stres, vücudu dinç tutar ama fazlası birçok zarara neden olur. Stres esnasında sık ve hızlı nefes alıp veririz. Kalp atış hızı, nabız hızı ve odak artar, gözlerde büyüme görülür. O zaman hayatımızdan çıkaramıyorsak bununla yaşamayı öğrenmemiz gerek. Bunu yapmak için ise öncelikle;
- Olayı kabullenmeliyiz, strese neden olan olayların ana kaynağına inmeliyiz. Stres kişiden kişiye değişir. Kimisi küçük durumları büyütür, kimisi de o durumu umursamaz. “Sınavım var çok stresliyim, sonucu ne olacak?, bünyem zayıf düştü hasta oldum, sivilce yüzümden eksik olmuyor.” Gibi sözleri birçok kişiden duyuyoruz. Bu stresin altında aile baskısı da olabilir, başka bir durum da olabilir. Önemli olan bunun farkında olmalıyız.
- Stresli olduğunuz konuyu yazabilirsiniz, kendiniz için kısa süreli planlar yapabilirsiniz. (Günlük, haftalık ya da bir aylık gibi.)
- Güvendğiniz biriyle konuşabilirsiniz.
- “Hayır” demeyi bilmeli, birilerini mutlu etmek için sürekli kendinizden fedakarlık yapmayı bırakmalısınız.
- Uyku ve beslenmenize dikkat etmelisiniz.
- Üstesinden gelemiyorsanız eğer bir doktor yardımı da alabilirsiniz.
- Saatlerce uğraştığınız fakat yapamadığınız bir konu varsa ara verin, başka şeylerle uğraşın. Geçmişi düşünmeyin, keşke kelimesini geçmiş için kullanmayın. Psikolog Beyhan Budak, geçmişte yarım kalan mevzuların bizi yoracağını, hemen halledilemeyecek şeyleri gündemimizden çıkararak ara vermemiz gerektiğini ve bunu da tembellik ya da kaçmak gibi görmememizi, ayrıca bazen bunaltan durumlar karşısında kafa dağıtmak için ara vermemiz gerektiğini söylüyor.
- Meditasyon, yoga yaparak, dua ederek kendinizi rahatlatabilirsiniz.
- Olaylara karşı bakış açınızı değiştirmelisiniz. Her şey mükemmel olsun diye uğraşmamalısınız.
Stres Türleri:
Akut Stres: Anlık/geçici ve kısa süreli yıpratan bir strestir.
Epozik Stres: Stresli olmanızı gerektirecek bir durum yokken bile stresli olma halidir. Telaşlı ve tez canlı kişilerde görülür. Kalp hastalıklarına neden olur.
Kronik Stres: Kalıcı strestir. Kesin yargılarla çözülemeyeceği düşünülen bir stres türüdür. Tedavisi için mutlaka bir doktora başvurulmalı. Kronik stres halindeki kişi eğer tedavi olmazsa intihara, depresyona veya felce kadar gidebilir.
Stresi etkileyen başka bir durum ise kişilik tipleridir. Bunlar;
A tipi kişiliğe sahip olanlar; fazla hırslı, kendine güvenen, işkolik, rekabetçi kişilerdir.
B tipi kişiliğe sahip olanlar; daha rahat, uysal ve hoşgörülü kişilerdir.
Stresten kaynaklı depresyon, anksiyete, kilo alıp verme, kalp hastalıkları, sindirim ve bağışıklık sistemi hastalıkları, baş, boyun, sırt ağrıları, sinirlilik, unutkanlık, alzheimer gibi sonuçlar meydana çıkabilir. Artık yazımın sonuna doğru gelirken şunları söylemek istiyorum; yazımda stresin neden ortaya çıktığını, nelerin sebep olduğunu, nasıl çözebileceğimizi konularına değinmişken bir şeylere kısa bir ara verebilirsiniz. Kendiniz için bir şeyler yaparak mutlu olmayı ve sağlığınıza dikkat etmeyi unutmayın. Ya stres bizi kontrolü altına alacak ya da biz onu kontrol altına alacağız. Bunun için harekete geçmenin tam da zamanı!
Kaynakça :
https://www.duyguhastanesi.com.tr/10-adimda-stres-yonetimi/
https://bilimfili.com/stres-vucutta-hangi-degisikliklere-neden-olur