2020` DE NELER YAŞANDI ?
2020 yılına girmeden önce böyle bir yıl yaşayacağını hiç kimse aklından bile geçirmiyordu. Ama bu kadar yaşanan olaylara rağmen 2020 yılını bitirdik. 2020 yılı birçok felaketin, olayın ve ilklerin yaşandığı bir yıl olarak hafızalarımızda yer edinmiştir. Bu yıl dünya genelinde yaşanan birkaç (Covid-19, yangınlar, spor dünyası, savaşlar ve patlamalar, depremler, ırkçılık) olaya yazımda yer verdim.
Covid-19
2019 yılında Çin'in Wuhan şehrinde çıkan Covid-19 virüsünün yapılan genetik çalışmalar sonucu yarasalardan köken aldığına ulaşıldı. Virüs, 13 Ocak'ta Tayland'da görüldü ardından Japonya ve Güney Kore'ye yayıldı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 30 Ocak'ta küresel acil durum ilan etti. Virüs, 15 Şubat'ta 23 ülkeye yayılmıştı. Tüm dünyayı etkisi altına alan virüs, Türkiye'de 2020 yılının Mart ayında görülmeye başlandı. Sağlık Bakanı'nın ilk vakayı bildirmesiyle birlikte, alanında uzman kişiler televizyon kanallarında virüsten nasıl korunacağımız, neler yapacağımızla ilgili sık sık programlara katıldı. Covid-19'un dünya genelinde etkilediği alanlar başta ekonomi, sağlık, eğitim olsa da birçok ülkeyi başka konularda da olumsuz yönde etkiledi. Eğitim süreci, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de daha önce gerçekleştirilmemiş bir sistem olan uzaktan eğitime geçildi. Bununla birlikte daha önce bilinen ama çok kullanılmayan programlar (Slack, Zoom, Microsoft Teams, Skype) tarihindeki en fazla kullanıcı sayısına ulaştı. Bu programlar pandemi sürecinde insanların hayatında önemli yer edindi. Bir diğer sorun ise daha önce dünyada pek fazla rastlanılmayan sokağa çıkma yasakları oldu. Sokağa çıkma yasaklarıyla beraber tüm dünya evlere kapandı. Tabii bu kadar olumsuz olayların yaşandığı Covid-19 döneminin olumlu bir yönü ise insanların canlı yayınlar ve etkinlikler sayesinde dünyanın her noktasından, alanında uzman kişilerle tanışma, eğitim alma fırsatı yakalayarak kendilerine bir şeyler katmış olmasıydı. Covid-19 ile birlikte insanlar sarılma, tokalaşma gibi fiziksel temasa biraz ara verdi.
Ben bu yazıyı yazarken muhtemelen yayınlandığında virüs hala var olacaktır. Bilinen bir gerçek var ki Covid-19 da daha önce yaşanan virüsler gibi tarihte daima hatırlanacaktır.
Yangınlar
2020'nin bir diğer yaşanan felaketi yangınlar olmuştu.
2019 yılının Eylül ayında başlayıp 2020'nin Mart ayına kadar süren Avustralya tarihinin en büyük yangınında 33 insan, 1 milyarı aşkın hayvan hayatını kaybetmiş ve çok sayıda hayvan türünün nesli tükenmiştir.
Ekim 2020'de yapılan açıklamayla 100 bin yangının çıktığı Amazon Ormanları'nda yangınların sayısı son 12 yılın zirvesine çıktı. Bu da demek oluyor ki yeryüzünün oksijenlerinin %20'sini sağlayan ve dünyadaki birçok bitki ve hayvan türlerinin yaşadığı ormanlarda bu yıl doğal hayat çok zarar gördü.
Spor Dünyası
2020, spor dünyasının ve spor severlerin üzülerek hatırlayacağı bir yıl olacaktır. Spor dünyası, dünyaca başarılı iki değerli sporcuyu kaybetmenin üzüntüsünü yaşadı. Basketbol dünyasının efsane NBA oyuncusu, 41 yaşındaki Amerikalı Kobe Bryant, ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Calabasas ilçesinde geçirdiği helikopter kazasında 13 yaşındaki kızı Gianna ile birlikte hayatını kaybetti. 5 kez NBA şampiyonluğu olan, 18 kez üst üste NBA All-Star maçına seçilen, 4 kez NBA All-Star Maçı MVP Ödülü alan, ABD milli takımıyla 2008 ve 2012 olimpiyatlarında altın madalya kazanan Kobe Bryant'ın ölümü spor dünyasını derinden üzmüştür.
Spor dünyasını üzen bir diğer ölüm ise Arjantinli efsane futbolcu 60 yaşındaki Diego Armando Maradona olmuştu. Arjantin milli takımıyla 1986 dünya kupasını kazanmış ve oynadığı oyunla dünyanın gelmiş geçmiş en iyi futbolcusu kabul edilmiştir. Futbol dünyasında "Tanrının Eli" olarak adlandırılan İngiltere'ye attığı gol, yüzyılın golü seçilmişti.
Ölüm haberi Arjantin başta olmak üzere spor dünyasını çok derinden üzmüştür.
Savaşlar ve Patlamalar
27 Eylül 2020 tarihinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında Karabağ savaşı yaşandı. 44 gün süren savaş, Türk ordusunun da yardımlarıyla Azerbaycan'ın zaferiyle sonuçlanmıştır.
Azerbaycan ordusu; 5 kent merkezini, 4 kasabayı ve 286 köyü Ermenistan saldırısından kurtardı.
Bu savaş dışında ise Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta tüm dünyada büyük yankı uyandıran bi patlama gerçekleşti. 4 Ağustos'ta Beyrut Liman'ında patlayıcı maddelerin bulunduğu depoda yangının çıkmasıyla birlikte tüm şehri sarsan çok büyük bir patlama meydana geldi. Patlamada 191 kişi hayatını kaybetti. Limanın patlamasıyla birlikte ekonomik kriz geçiren Lübnan, daha da zor günler yaşadı.
Depremler
2020 yılında birçok doğal afet yaşandı..
Bunlardan biri de deprem olmuştu.
6.5 ile 6.9 aralığında dünyada 7 farklı ülkede 12 büyük deprem olmuştu. Yaşanılan depremler arasında en fazla can kaybı Türkiye'de olmuştu. Filipinler'de yaşanan 6.6 büyüklüğündeki depremde 2 kişi hayatını kaybederken, ülkemizde 24 Ocak'ta merkez üssü Elazığ olan 6.8 büyüklüğündeki depremde Elazığ ve Malatya illerinden 41 kişi, 30 Ekim'de İzmir'de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremde ise 83 kişi hayatını kaybetti. Japonya, Şili, Endonezya, Yunanistan ve ABD'de gerçekleşen 6.5 ile 6.9 büyüklüğü arasındaki depremlerde hayatını kaybeden olmamıştı. Türkiye'de ve diğer ülkelerde yaşanan depremlerin sonunda ortaya çıkan can kaybı sayısının farkı ise vahim görünüyor.
Irkçılık
Hiçbir zaman bitmeyen ırkçılık olayları, ne yazık ki 2020 yılında da kendini göstermeye devam etti.
25 Mayıs tarihinde ABD'nin Minneapolis kentinde 46 yaşındaki siyahi George Floyd, gözaltına alınırken boynuna polisin diziyle dakikalarca baskı yapmasından dolayı "Nefes alamıyorum" sözleriyle birlikte hayatını kaybetti. Bu ırkçı olay sonrasında başta ABD olmak üzere tüm dünyada "Black Lives Matter" (Siyahların Hayatları Önemlidir) sloganlarıyla gösteriler ve protestolar gerçekleşmiş, sosyal medyada tepkiler çığ gibi büyümüştü.
Bir diğer ırkçılık olayı ise futbol camiasında Şampiyonlar Ligi'nde Türkiye'yi temsil eden Başakşehir'in yardımcı antrenörü Pierre Webó'ya yapıldı. UEFA Şampiyonlar Ligi H Grubu'nun 6. ve son maçında, maçın 4'ncü hakemi, yardımcı antrenör Pierre Webó' ya ırkçı söylemde bulundu. Bunun üzerine her iki takım başta olmak üzere tüm futbol camiasından yapılan ırkçılığa tepkiler yağdı.
2020 yılı denilince genellikle insanların aklına gelecek olaylar ve söylenecek şeyler benzerdir. İnsanlar evlerinden çıkamıyordu, okullar uzaktan eğitime geçmişti, büyük depremler oldu, aylarca süren yangınlar, büyük sporculardan kayıplar oldu, ırkçı eylemler ... Söylenecek daha birçok şey var. 2020 yılı için şimdiden unutulmayacak ve dillerden eksik olmayacak yıllar arasında yerini aldı diyebiliriz.
2020 yılı acılarımızla, sevinçlerimizle geride kaldı. Umarım 2021 size daha fazla umut, daha fazla sevinç ve daha fazla mutluluk getirir.